"Частицабазул группаби". Мух1амадова Гулишат, Мах1ачхъала шагьаралъул 35 гимназиялъул муг1алим
АВАР МАЦI. 7 КЛАСС
Тема: Частицабазул группаби
БАЯН: Частицабазул к1варалде балагьун, гьел рикьула к1иго группаялде: модальниязде ва цитатиязде
Частицабазул группаби | ||
модальниял | цитатиял | |
а) гьикъул маг1а кьолел | унго, унгойищ, -ищ, -ищха, -нигищха | -ан, (-ян), -илан, (-йилан) |
б) ах1ул | щиб ле | |
в) ишараялъул | гьале, гъоле, доле, гьабеле, гъобеле |
|
г) щаклъиялъул | -дай, -дайха | |
гъ) дандекквеялъул | -г1ан, -г1анаб, -г1адаб |
|
гь) к1вар кьун, бат1а гьабиялъул | -го, -цин, -ги, -ни, -яли, -х1о, -х1и, -ниги, -гицин, -г1ангицин | |
г1) гьедиялъул | -х1а |
|
д) улъиялъул | у | |
е) баянлъи гьеч1олъиялъул | цо | |
ж) г1урхъи ч1ваялъул | г1ицго, цох1о | |
з) т1алаб ва жаваб тамах гьабиялъул | -ха, -а |
|
Мисалал:
Модальниял:
а) гьикъул маг1а кьолел: унго, унгойищ, -ищ, -ищха, -нигищха
Мунищха жакъа кумекалъе вит1арав?
б) ах1ул: щиб ле
Мун щиб ле жакъа ч1ух1ун вихьула!
в) ишараялъул: гьале, гъоле, доле, гьабеле, гъобеле
Гьале доб дица балагьулеб бук1араб т1ехь.
г) щаклъиялъул: -дай, -дайха
Гьабиладай дуца гьеб х1алт1и.
гъ) дандекквеялъул: - г1ан, -г1анаб, -г1адаб
Оцол бет1ер г1анасеб
Муг1рузул улкаялъул,
Муг1рул г1адаб борхатаб,
Тарих буго гьаниб хъван.
гь) к1вар кьун, бат1а гьабиялъул: -го, -цин, -ги, -ни, -яли, -х1о, -х1и, -ниги, -гицин, -г1ангицин
Г1усмангицин ц1акъав векьарухъан ватана.
г1) гьедиялъул: -х1а
Къураналх1а ч1оларо дун тушбабаздаса рец1ел босич1ого.
Цитатиял частицаби:
«Нужеда дарс бич1ч1анищ?» - ан гьикъана учителас.
Т1адкъай:
- 80 параграф ц1ализе.
- Т1адехун кьурал мисалал тетрадазда хъвай.
- 1 х1алт1и 212 гьумер.
Гьенир кьун ругел предложениязда гьоркьоса частицаби ругел предложениял хъвай тетрадазда ва частицаялда гъоркь мухъ ц1ай.